کاربردهای مونوپروپیلن گلایکول (MPG) در صنایع مختلف - بخش اول
مونوپروپیلن گلایکول که معمولا با نام پروپیلن گلایکول و نیز با نام هایی همچون پروپان-1،2-دی ال، MPG، PG وگلایکول غذایی با فرمول شیمیایی C3H8O2 شاخته می شود.
این محصول با عنوان تجاری KEMPG توسط شرکت صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز عرضه می گردد. پروپیلن گلایکول سال ها در فراورده های غذایی، نوشیدنی و هر فرآورده ای که نباید ترکیب سمی در آن وجود داشته باشد، به کار می رود. به عنوان مثال برای از بین بردن ریسک وجود هر گونه مسمومیت احتمالی حاصل از وجود آب و اتیلن گلایکول، در برخی از ضدیخ های نسل جدید از پروپیلن گلایکول به جای اتیلن گلایکول استفاده می شود.
مونوپروپیلن گلایکول مایعی بی رنگ، بی بو و ویسکوز می باشد. این محصول شبیه آب است و کمی شیرین و ویسکوز می باشد. هنگامی که MPG با کمتر از 38% آب مخلوط می شود، در دمای 198 درجه سانتیگراد به جوش می آید و در دمای 51- درجه سانتیگراد منجمد می شود. غلظت 25% حجمی این ماده در آب موجب بروز خاصیت بیواستاتیک و جلوگیری تکثیر میکروارگانیسم ها می شود. پروپیلن گلیکول خاصیت جذب رطوبت بالایی دارد و با هر نسبتی با آب، الکل ها، استر ها، کتون ها و آمین ها قابل امتزاج است. MPG دارای بوی خاص گلایکول، ویسکوزیته متوسط، فشار بخار پایین و با سمیّت کم می باشد.
مونوپروپیلن گلایکول در گرید های متفاوتی تولید می شود:
- گرید دارویی: خلوص بسیار بالایی دارد و در محصولات دارویی، آرایشی- بهداشتی و سیگار های الکتریکی استفاده می شود.
- گرید صنعتی: معمولا در خنک کننده ها، ضدیخ ها، محصولات de-icing و chiller glycol ها مصرف می شود.
- گرید غذایی: در مواد غذایی و نیز خوراک دام ها کاربرد دارد.
پروپیلن گلایکول با گرید صنعتی در صنایع مختلف به طور گسترده و متنوع کاربرد دارد. مونو پروپیلن گلایکول صنعتی در تولید مواد مختلفی از جمله رزین های پلی استری، خنک کننده های موتور، رنگ های لاتکس، سیال انتقال حرارت و ترکیبات یخ زدا (deicing compound) کاربرد دارد. هم چنین این ماده در تولید پاک کننده های مایع مانند مایع ظرفشویی، لوبریکانت ها، پلاستیسایزرها و ماده افزودنی برای خردن کردن سیمان استفاده می شود. علاوه بر موارد ذکر شده، MPG به عنوان حلال و به جهت داشتن گروه های هیدروکسیل فعال به عنوان حد واسط شیمیایی استفاده می گردد.
گرید صنعتی این محصول، گلایکولی است که برای تولید رزین های پلی استری غیراشباع قابل استفاده است و خود این رزین ها کاربردهای مختلفی در زمینه هایی مانند تقویت لمینت های پلاستیکی برای ساخت و ساز های دریایی، پوشش های ژلی، sheet molding compound (SMC) و ریخته گری سنگ مرمر مصنوعی (synthetic marble casting) دارند. پروپیلن گلایکول یکی از ترکیبات موجود در فرمولاسیون روغن Corexit است که در تمیز کردن نشتی نفت در خلیج مکزیک استفاده شد.
محلول آبی پروپیلن گلایکول خاصیت آنتی فریز دارد و برای انتقال حرارت دمای پایین و سیال ضدیخ هواپیما کاربرد دارد. هم چنین این محصول یک حلال کمکی برای رنگ های بر مبنای آب در معماری و یک حد واسط در تهیه رزین های آلکیدی در رنگ و لاک می باشد. حلالیت این محصول باعث کاربرد آن در شوینده های مایع و از جمله در پایداری شوینده های آنزیمی (stabilization of enzymatic liquid laundry detergent)شده است.
کاربرد های پروپیلن گلایکول
کاربردهای صنعتی پروپیلن گلایکول به صورت فهرست وار به شرح زیر است:
- سیال انتقال حرارت بر پایه آب با خاصیت ضدیخ.
- سیال خنک کننده ثانویه در سیستم های خنک کننده بزرگ که سیال خنک کننده اصلی آن گازی شکل و تاسیسات مربوطه آن به صورت مرکزی هستند.
- chiller glycol که جایگزین سیال خنک کننده ثانویه می باشند.
- فرمولاسیون ضد یخ های بدون آب یا پایه آبی موتور
- ماده خام شیمیایی برای تولید رزین های پلی استری
- سیال یخ زدا (deicing fluid) برای هواپیما و باند فرودگاه
- سیال ترمز هیدرولیک
- تولید رنگ، جوهر، پوشش سطوح، جوهر پرینت و روان کننده ها
ادامه مطالعه: بخش دوم مقاله کاربردهای پروپیلن گلیکول
برای اطلاع از قیمت (مونو) پروپیلن گلایکول صنعتی و نیز قیمت مونوپروپیلن گلیکول (دارویی) که در شرکت کیمیاگران امروز تولید شده است ، با واحد فروش تماس بگیرید.
به تحقیق و ویرایش سیدعلی موسوی اصفهانی
کارشناس ارشد واحد تحقیق و توسعه
