کاربرد های دی پروپیلن گلایکول (DPG) در صنایع مختلف
دی پروپیلن گلایکول (DPG) مایعی ویسکوز، بی رنگ و شفاف، دارای بوی مشخص (characteristic odor) با فرمول شیمیایی C6H14O3 و دارای سه ایزومر می باشد. این محصول با عنوان تجاری KEDPG توسط شرکت صنایع شیمیایی کیمیاگران امروز عرضه می گردد. دی پروپیلن گلایکول عضوی از خانواده گلایکول ها می باشد. گلایکول ها به خانواده الکل های دو عاملی تعلق دارند که با نام دی اُل شناخته می شوند و دارای دو گروه هیدروکسیل هستند که به کربن های مختلف وصل هستند. ترکیبات متنوعی در این دسته جای می گیرند مانند بوتیلن گلایکول، پلی اتیلن گلایکول و اتیلن گلایکول.
دی پروپیلن گلایکول به عنوان محصول جانبیِ در تولید پروپیلن گلایکول، از فرآیند هیدرولیز پروپیلن اکساید تولید می شود. تری پروپیلن گلایکول محصول جانبی دیگر این فرآیند است.
این ماده در آب کاملا قابل امتزاج است و در بسیاری از حلال های آلی تقریبا امتزاج پذیر است. حلالیت مناسب، سمیّت کم و فراریّت پایین سبب شده است تا این محصول به عنوان حد واسط واکنش در صنایع مختلف به کار رود. دمای اشتعال این ماده 124 درجه سلسیوس (closed cup) و چگالی نسبی آن 023/1 می باشد و برای هر نوع حمل و نقل به عنوان ماده خطرناک شناخته نمی شود. در بسیاری از منابع به مصرف کنندگان نسبت به DPG هشدار می دهند در حالی که دی پروپیلن گلایکول ماده ای بی خطر است. این باور غلط ناشی از مصرف بخش عمده این محصول در خارج از صنعت آرایشی- بهداشتی می باشد.
دی پروپیلن گلایکول کاربردهای بسیار گسترده ای دارد؛ هم مصارف صنعتی و هم مصارف خانگی و فردی. این ماده کمک حلال بسیار مناسب و مفیدی برای آب، صابون های بازی، روغن ها و سایر هیدروکربن ها می باشد.
این محصول علاوه بر صنایع آرایشی- بهداشتی، کاربرد های بسیار دیگری مانند پلاستیسایزر، ماده اولیه برای تولید پلیمر ها و مصالح ساختمانی، به عنوان خوراک در تولید پرینترهای لیزری و پودری و سیال ضدیخ هواپیما نیز دارد. مصرف مرسوم گرید صنعتی این ماده شامل استفاده به عنوان ماده اولیه در تولید پلیمرهایی مانند پلی استرهای غیراشباع و رزین های آلکیدی و یا به عنوان پلاستیسایزر در سایر پلیمرها می باشد.
دی پروپیلن گلایکول به عنوان ماده اولیه در تولید پلاستیسایزر با حجم بالا به کار می رود. در واقع 38% از دی پروپیلن گلایکول در این فرآیند مصرف می گردد. هم چنین DPG ماده اولیه در اورتان پلی ال ها و واکنش دهنده در رزین های پلی اورتان غیراشباع می باشد که باعث انعطاف پذیری و پایداری هیدرولتیک (hydrolytic) می شود. DPG در روغن تجهیزات برشکاری، تولید مایع ترمز هیدرولیک و حلال در محصولات شیمیایی کشاورزی مانند حشره کش ها استفاده می شود. این محصول هم چنین نقش حلال در جوهر پرینت، نیتروسلولز، سلولز استات، لاک ها و روکش ها را دارد. دی پروپیلن گلایکول در ساختار صابون های صنعتی و صنعت پالایش و به عنوان حلال استخراجی برای استخراج آروماتیک ها، استفاده می گردد.
کاربردهای دی پروپیلن گلایکول
محصولات آرایشی-بهداشتی
دی پروپیلن گلایکول با خلوص بسیار بالا در محصولات حساس به بو، مانند عطرها و محصولات آرایشی- بهداشتی، کاربرد دارد. گرید عطر و آرایشی دی پروپیلن گلایکول، در صنایع آرایشی- بهداشتی به عنوان افزودنی در عطرها و محصولات مراقبت پوست و مو شناخته می شود و نقش حامل رایحه و عطر را در این دسته از محصولات را دارد. دی پروپیلن گلایکول، به دلیل توانایی آن در متصل شدن به مولکول های عطر، در رایحه و عطرها استفاده می شود و سبب می شود تا بو با سرعت کمتری پخش شود. قدرت و ماندگاری یک عطر براساس میزان غلظت دی پروپیلن گلایکول موجود در آن تنظیم می شود.
دی پروپیلن گلایکول در محصولات آرایشی- بهداشتی و مراقبت از پوست و مو سبب بهبود بافت و پایداری فرمولاسیون شود. این ماده عمدتا به عنوان حلال، عامل کاهش دهنده ویسکوزیته و masking-agent کاربرد دارد. افراد با هر نوع پوست می توانند از این ماده استفاده کنند مگر اینکه حساسیت مشخص و شناخته شده ای به دی پروپیلن گلایکول داشته باشند. DPG معمولا در محصولات آرایشی- بهداشتی از جمله کرم پودر، ضدآفتاب، رنگ مو، ضدتعریق، نرم کننده، حالت دهنده مو و سایر محصولات متنوع مراقبت از پوست وجود دارد.
دی پروپیلن گلایکول به عنوان عامل ماسک کننده در محصولات آرایشی- بهداشتی استفاده می شود. عامل ماسک کننده برای حذف بوی طبیعی مواد اولیه، مخصوصا ترکیبات با بوی نامطبوع، مورد استفاده است. گاهی اوقات عامل ماسک کننده (masking agent) سبب از بین رفتن بوی طبیعی ماده می شود و باعث می شود محصول به طور کامل بدون بو شود.
به طور کلی، دی پروپیلن گلایکول در محصولات آرایشی-بهداشتی زیر مصرف دارد:
- عطر و ادکلن ها
- محصولات مراقبت پوست، ضد آفتاب ها، لوسیون ها و کرم ها
- دئودرانت ها و ضدتعریق ها
- محصولات مراقبت از مو، شامپوها، حالت دهنده ها، نرم کننده ها و رنگ مو ها
- محصولات اصلاح صورت، فوم، ژل ها، لوسیون های پس از اصلاح (افتر شیو)، کرم ها
- محصولات استحمام
حلال
به عنوان حلال، دی پروپیلن گلایکول سبب حل شدن و پراکنده شدن یک ترکیب در فرمولاسیون محصول می شود بدون اینکه نیاز باشد سایر ترکیبات و مواد تغییر کنند. دی پروپیلن گلایکول سبب پراکنده و همگن شدن همه ترکیبات سازنده یک فرمولاسیون می شود و پایداری مناسب به محصول نهایی می دهد.
نساجی
حلال هایی مانند دی پروپیلن گلایکول به منظور رقیق سازی فرمولاسیون و کاهش ویسکوزیته در محصولات شیمیایی مورد استفاده در نساجی استفاده می شوند. ویسکوزیته پارامتر نشان دهنده غلظت محصول تولیدی است.
آیا مصرف دی پروپیلن گلایکول بدون خطر است؟
در بسیاری از وبسایت ها نسبت به مصرف دی پروپیلن گلایکول و سایر گلایکول ها هشدار داده شده است. این منابع ادعا می کنند که DPG خورنده و برای پوست سمی است که به اشتباه با ترکیبات مشابهی که در ضدیخ استفاده می شود، اشتباه گرفته می شود. لازم به ذکر است گلایکول هایی مانند اتیلن گلایکول در ضدیخ ها استفاده می شوند که با دی پروپیلن گلایکول متفاوت است. گلایکول ها ترکیبات شیمیایی با دسته بندی های متنوع و متفاوت هستند و به صورت های مختلف تولید می شوند. در حالی که برخی از گلایکول ها بی فایده و غیرقابل استفاده در محصولات آرایشی- بهداشتی هستند ولی دی پرویپلن گلایکول بی خطر و مفید هست.
برای اطلاع از قیمت دی پروپیلن گلایکول که در شرکت کیمیاگران امروز تولید شده است ، با واحد فروش تماس بگیرید.
